Tết Hàn Thực thường được diễn ra vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, các gia đình làm bánh trôi bánh chay cúng ông bà tổ tiên.
Vậy Tết Hàn Thực ở Việt Nam có ý nghĩa gì?
1. Tết Hàn Thực là ngày gì?
Theo Hoidaptuvan.com cho hay, Tết Hàn Thực là ngày ngày 3/3 âm lịch, nếu dịch theo nghĩa đen thì tức là “ngày ăn đồ ăn lạnh”. Theo phong tục truyền thống, trong ngày này người ta không nổi lửa nấu cơm, mà chỉ căn thức ăn đã nấu từ hôm trước, thức ăn nguội.
Ngày Tết này có nguồn gốc từ Trung Quốc, Tục này theo chân người Hoa truyền bá rộng rãi khắp châu Á và hiện nay lan sang và trở nên phổ biến ở Việt Nam. Nhưng hầu như tích về Giới Tử Thôi chỉ có ý nghĩa điển cố nhớ lại chứ không thực sự có ý nghĩa với người Việt và Tết Hàn Thực của người Việt.
Hàng năm, người Việt coi ngày 3/3 âm lịch cũng giống như những lễ tết khác trong năm, là dịp thờ cúng tổ tiên và tổ chức lễ hội, quây quần con cháu trong nhà thể hiện sự thành kính đối với ông bà tổ tiên.
2. Ý nghĩa của tết Hàn Thực trong nền văn hóa Việt
Ở Việt Nam cũng có Tết Hàn Thực và người dân khắp mọi nơi coi ngày này là ngày thể hiện sự thành kính đối với người đã khuất. Tết Hàn Thực mùng 3 tháng 3 và Tết Thanh Minh – vẹn tròn một chữ hiếu, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, thế hệ đi trước.
Theo phong tục tập quán của người Việt. Tết Hàn Thực trong văn hóa Việt có những sắc thái riêng và mang đậm chất dân tộc với ý nghĩa hướng về nguồn cội, ghi nhớ công ơn dựng nước và giữ nước của tổ tiên. Người Việt còn sáng tạo ra món bánh trôi bánh chay mang theo hồn dân tộc với ý nghĩa tượng trưng cho đồ ăn nguội – hàn thực.
Không những vậy, ngày lễ tết này còn mang nét đẹp văn hóa đặc biệt của dân tộc Việt Nam. Hàng năm diễn ra với ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất.
3. Những điều kiêng kỵ trong ngày tết Hàn Thực
Theo nguồn gốc Tết Hàn thực ở Việt Nam được du nhập từ Trung Hoa, thì họ kiêng đốt lửa nhưng ở Việt Nam thì mọi việc nấu nướng vẫn được thực hiện bình thường. Thay vào đó, bánh trôi bánh chay được người Việt dùng với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội – hàn thực.
Do đó, vào ngày này người dân thường kiêng ăn mặn (không ăn sinh mạng chúng sinh), đặc biệt trong 3 ngày từ 3-5/3 âm, nhiều gia đình thường ăn chay. Đồng thời thời gian đầu tháng 3 âm là tháng thanh minh có liên quan đến người chết nên hạn chế việc chuyển nhà.