Nói đến nha phiến, mọi người nghĩ đến thời kỳ trước, các nước thực dân đế quốc đã du nhập nha phiến vào các nước phương Đông. Vào thế kỷ thứ XIX, bọn thực dân Anh đã đưa nha phiến vào Trung Quốc, gây nên cuộc chiến tranh nha phiến nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc. Ở Việt Nam trong thời thuộc Pháp, nha phiến đã gây biết bao đau thương cho các tầng lớp dân thường. Ngày nay nạn nha phiến, ma tuý đã trở thành vấn đề toàn cầu. Nha phiến độc hại như vậy nhưng tại sao còn dùng nó để chế tạo thuốc?
Nha phiến là nhựa trích ra từ trái cây anh túc. Anh túc là loại cây có chu kỳ sinh trưởng hai năm. Quả anh túc có hình cầu. Khi trái cây anh túc còn chưa chín người ta dùng mũi nhọn rạch vỏ trái cây anh túc, từ vết rạch sẽ chảy ra một loại nhựa màu trắng sữa. Thu nhập nhựa, để khô người ta thu được nha phiến. Từ mấy nghìn năm trước, người xưa đã vô ý ăn nhầm phải quả cây anh túc, người ta thấy loại quả này có thể làm cho người đang ở trạng thái thần kinh căng thẳng do lao động cực nhọc có thể bình tĩnh trở lại. Đối với những người đang bị các cơn đau dằn vặt, nha phiến trở thành một loại linh đơn, thuốc quý có tác dụng chặn cơn đau.
Thành phần có tác dụng trong nha phiến là mocphin chiếm khoảng 10% lượng nha phiến. Mocphin là một loại kiềm thực vật, có tính kiềm mạnh, làm giảm đau ở cơ trơn, ức chế nhu động ruột, có thể chặn cơn đau, cầm bệnh tả, làm ngừng ho. Nha phiến cũng có tác dụng làm giảm cơn đau. Với những bệnh nhân bị sỏi mật, sỏi thận, ung thư di căn, dùng mocphin có thể chặn được cơn đau. Khi người bị thương, cơ thể bị mất máu nhiều chưa cầm được máu, dùng mocphin có thể giữ được công năng của cơ thể, tránh bị suy kiệt.
Vì vậy y dược rất cần nha phiến để chế dược phẩm.
Thế nhưng khi dùng mocphin cần phải hết sức cẩn thận. Tuy mocphin có tác dụng chặn cơn đau đặc thù nhưng cũng đưa lại hậu quả nguy hiểm vì dễ bị nghiện. Sử dụng mocphin dùng để chữa trị bệnh khi đã bị nghiện rất khó giải trừ được, người bị nghiện mocphin có tinh thần uỷ mị, dinh dưỡng không tốt, tính cách bất thường. Khi lên cơn bị ngáp liên tục, mồm chảy dãi rớt, ngồi đứng không yên, lăn lộn trên đất, tự cào xé, đập tường đập đất… Không ít người khi sử dụng mocphin, không tự kiềm chế được mình, làm những việc mất nhân cách đối với gia đình và xã hội. Vì vậy tất cả các quốc gia trên toàn thế giới đều cho việc sử dụng buôn bán, sản xuất các chế phẩm nha phiến là phạm pháp.