Sau quá trình sử dụng lâu dài hoặc thậm chí ngay sau thi công, nhiều công trình xảy ra hiện tượng nứt, vỡ. Đặc biệt, trong các công trình dân dụng thì hiện tượng dầm nhà bị nứt cũng thường xuyên xảy ra. Không chỉ có tường nhà mà ngay cả kết cấu phần cứng như dầm, cột, … cũng không tránh khỏi tình trạng bị xuống cấp, đặc biệt là hiện tượng dầm nhà bị nứt.
Vì vậy, cần phải nhận biết hiện tượng dầm nhà bị nứt như thế này trong nhà và đưa ra cách khắc phục hiệu quả để đảm bảo kết cấu công trình!
Dầm nhà là gì?
Dầm là cụm từ để chỉ một cấu kiện bao gồm bê tông và và cốt thép sử dụng trong lĩnh vực xây dựng. Dầm là cấu kiện nằm ngang và chỉ chịu tác dụng của mô men uốn và lực cắt. Trên tiết diện thẳng góc, cốt thép chỉ được bố trí từ việc tính toán theo điều kiện kiểm tra khả năng chịu mô men uốn!
Dầm bê tông cốt thép ( BTCT) là một cấu kiện gồm bê tông cốt thép trong xây dựng thường có dạng hình chữ nhật, hình vuông. Dầm thường được gối lên cột trong nhà ở và các công trình xây dựng nói chung. Bê tông là hỗn hợp gồm 3 thành phần chính là xi măng, cát, đá và thép.
Nhận biết hiện tượng dầm nhà bị nứt
Cấu tạo của dầm bê tông cốt thép ( dầm nhà) gồm có: cốt dọc chịu lực, cốt dọc cấu tạo, cốt đai, cốt xiên. Trong dầm luôn tồn tại 4 cốt dọc ở 4 góc và cốt đai, cốt xiên có thể có hoặc không có.
Hiện tượng dầm nhà bị nứt có thể được nhận biết qua quan sát bằng mắt thường bao gồm:
Trên thân cột, dầm xuất hiện những vết nứt dầm lớn hoặc nhỏ khác nhau tùy thuộc vào thực tế xây dựng. Vi trí dầm nhà bị nứt thường ở những vị trí sau:
- Vết nứt co ngót
- Nứt xiên
- Nứt dọc tại chỗ tiếp giáp bản cánh với bản bụng
- Nứt ngang trong bản cánh trên
- Nứt ngang trong bầu dưới dầm
- Nứt dọc trong bầu dưới dầm
- Nứt ở vùng sát gối
- Nứt ngang nằm ngang ở đầu dầm
- Nứt ở vùng mối nối.
Hiện tượng dầm nhà bị nứt xảy ra rất phổ biến. Diễn biến của hiện tượng nứt có nguy cơ ăn mòn cốt thép bên trong, giảm yếu dần dần tiết diện chịu lực và hậu quả nghiêm trọng là làm hư hỏng kết cấu và tuổi thọ công trình, đặc biệt là kết cấu dầm nhà. Do đó, nếu hiện tượng dầm nhà bị nứt có xảy ra, bạn cần phải nhận biết nhanh chóng, tìm hiểu các vết nứt vỡ, tìm hiểu nguyên nhân để từ đó đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả cho dầm nhà bị nứt
Nguyên nhân và cách khắc phục các dạng dầm nhà bị nứt
Sai quy trình thi công và thi công ẩu là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến hiện tượng dầm nhà bị nứt. Trong đó, đối với mỗi vị trí nứt lại bắt nguồn từ những nguyên nhân khác nhau và các giải pháp khắc phục dầm nhà bị nứt khác nhau:
- Dầm nhà bị nứt ở vị trí mép tiếp giáp tường và cột: nguyên nhân là do kĩ thuật tiến hành thi công đã không đặt hoặc đặt thiếu thép râu neo vào tường
- Dầm nhà bị nứt ở vị trí mép tiếp giáp với tường- dạ đà: Do lỗi thi công đã không xử lý hồ dầu và ẩm đúng, đồng thời xây không đúng quy định. Hậu quả là trong quá trình khô cứng, tường và vữa xây khi trát đều cùng khô lại co ngót 1 phần làm xuất hiện vết nứt ngang.
- Nứt ở mép: Nứt ở mép tiếp giáp tường và mặt trên đà thường thấy ở các tầng: cũng do lỗi của kĩ thuật khi thi công. Sau khi bên thợ đúc đà, mặt sàn các tầng, trước khi triển khai xây tường, ở các mặt bê tông sẽ xây phải làm thật sạch sẽ, đủ ẩm; điều kiện cần là phải có một lớp vữa dầu, miết phải kỹ. Nên xây trước ít nhất là 3 hàng gạch đinh (gạch đặc). Ðộ cứng được chuyển dần từ đà sàn bê tông sang gạch đặc, gạch ống, sẽ hạn chế xuất hiện các vết nứt. Nếu bạn không thực hiện đúng quy trình chuẩn, có thể có vết nứt.
Biện pháp khắc phục hiện tượng dầm nhà bị nứt:
Các vết nứt trong xây dựng nói chung và dầm nhà bị nứt nói riêng đều cần làm rõ nguyên nhân để đưa ra giải pháp xử lý thích hợp. Các vết nứt sau khi chỉ rõ nguyên nhân phải có giải pháp khắc phục các vết nứt nếu ảnh hưởng đến kết cấu. Còn đối với các vết nứt xảy ra do hiện tượng vật lý thông thường như thời tiết, co ngót,…và không có ảnh hưởng đến kết cấu công trình, tuổi thọ của công trình
– Nứt ở vị trí mép tiếp giáp tường và cột: dùng máy cắt tạo rãnh sâu, làm sạch, ẩm và phụt vữa sửa chữa loại đông cứng nhanh bán sẵn và trát lại bằng vữa trát thông thường.
– Nứt ở mép tiếp giáp tường-dạ đà: Có thể dùng biện pháp khắc phục vết nứt như trên. Hoặc phá hàng gạch trên cùng ra để tiến hành xây lại theo đúng quy định.
– Nứt ở vị trí mép tiếp giáp tường và mặt trên đà:Cách sửa có thể bằng vữa cao cấp như đã nêu, tuy nhiên giá thành khá đắt.
Vị trí và độ lớn của vết nứt dầm mà cách khắc phục cũng khác nhau:
- Trong trường hợp dầm nhà bị nứt, vết nứt có đổ mở rộng <= 0.3mm
Cách thức khắc phục là làm sạch bề mặt dầm bằng bàn chải sắt. Sau đó quét xi măng tinh lên.
- Trong trường hợp dầm nhà bị bị nứt, vết nứt có độ rộng mở >= 0.3mm. Hiện nay, đối với các vết nứt có động rộng mở như trên, phương pháp xử lý dầm nhà bị nứt có thể bằng phương pháp tiêm vữa xi măng hoặc keo epoxy.
Bạn cần:
- Đục rộng vết nứt ( nếu 2 bên vết nứt có hư hỏng hoặc có rêu bám) để chuẩn bị trám vá vết nứt dầm. Bạn có thể đục rộng vết nứt thành hình chữ V hoặc hình chữ nhật sao cho thuận tiện cho việc sửa chữa và thi công. Khi đục rộng các vết nứt, bằng mắt thường có thể quan sát được vết nứt bê tông, cốt thép và lớp bê tông bảo vệ.
- Sau đó, khoan các lỗ để cắm đầu bơm dọc theo vết nứng ( Khoảng cách các lỗ từ 20, 50cm, đường kính lỗ từ 5, 8mm, chiều sâu lỗ không nhỏ hơn 2.5cm.
- Làm sạch bề mặt bên ngoài vết nứt dầm nhà
- Cắm vào mỗi lỗ khoan 1 đầu bơm, đầu bơm làm bằng kim loại có đường kính từ 2, 4mm, chiều dàu bằng chiều sâu chắm trong lỗ khoan (thường từ 1, 5, 3 cm) cộng với ( 1, 5, 3cm) để cắm vòi bơm.
- Phủ lên bề mặt vết nứt ( phần không đục rộng) một lớp keo dày để khi bơm keo hoặc vữa bơm không theo vết nứt trào lên bề mặt.
- Chuẩn bị keo, vữa máy bơm keo để bơm keo vào vết nứt. Máy bơm phải có áp lực lớn hơn 20at.
- Sau đó bơm vữa vào vết nứt theo trình tự:
- Cắm vòi bơm vào đầu bơm, nếu vết nứt thẳng đứng hoặc vết nứt xiên thì đầu tiên cắm vào đầu bơm có cao độ thấp nhất.
- Tiến hành bơm cho đến khi hết vữa hoặc keo không vào nữa thì rút vòi bơm.
- Chuẩn vòi bơm vào đầu bơm tiếp theo và bơm lần lượt cho đến đầu bơm cuối cùng
- Để đảm bảo vữa lấp kín vết nứt sau khi bơm đến hết một vết nứt, trong lúc vữa chưa đông cứng nên bơm lại lần 2 theo như trình tự trên.
- Khi vữa hoặc keo trong vết nứt đã đông cứng, tháo đầu bơm và làm phẳng bề mặt.