Du khách băng qua sa mạc Ai Cập có thể sẽ giải mã được một bí ẩn đã làm bối rối các nhà khảo cổ trong nhiều thế kỷ: Điều gì đã xảy ra với đội quân 50.000 người của hoàng đế Ba Tư Cambyses.
Dự án đưa khách du lịch tìm kiếm dấu tích cổ này mang tên Cambyses, được thành lập bởi công ty lữ hành Aqua Sun Desert. Các đoàn thám hiểm sẽ “cào” cát sa mạc trên những chiếc xe 4 bánh chở những du khách hăm hở, sẵn lòng trả tiền để tham gia cuộc tìm kiếm dấu vết của đội quân đã bị một trận bão sa mạc nuốt chửng vào năm 524 trước Công nguyên, theo lời miêu tả của nhà sử học Hy Lạp cổ đại Herodotus.
Kéo dài từ 10 đến 22 ngày, các cuộc thám hiểm sa mạc sẽ tuân theo một lộ trình đặc biệt trong Sa mạc Western, một trong những sa mạc đẹp và khắc nghiệt nhất thế giới. Tâm điểm chú ý của họ là một khu vực không xa ốc đảo Siwa gần biên giới với Libya, nơi 4 năm trước đây một nhóm các nhà địa chất Ai Cập đã tình cờ bắt gặp những mảnh kim loại tương tự như vũ khí, cũng như các mảnh xương người.
“Dự án đã được Bộ Du lịch chấp thuận sau khi có sự đồng ý của Bộ di sản. Bất kỳ bằng chứng nào tìm được trong chuyến đi cũng được cung cấp cho các nhà chức trách”, Hisham Nessim, giám đốc công ty Aqua Sun Desert, cho biết.
Khi biết được thông tin này, các học giả liền phản ứng một cách hoài nghi: “Vì chưa có gì được công bố và không có bức tranh nào được tiết lộ trước đây, nên rất khó để nói rằng liệu những di vật này có phải là phần còn lại của đoàn quân mất tích hay không”.
Theo sử gia Herodotus, sau khi Ba Tư chiếm đóng Ai Cập vào năm 525 trước Công nguyên, Cambyses – con trai của hoàng đế Ba Tư Cyrus Đại đế – đã gửi 50.000 binh lính từ Thebes ở phía Tây tấn công ốc đảo Siwa và phá hủy đền thờ Amun, người mà theo truyền thuyết đã dự báo cái chết của ông. Qua 7 ngày đi bộ trên sa mạc, đoàn quân tiến tới El- Khargeh, có lẽ dự kiến đi theo lộ trình băng qua ốc đảo Dakhla và ốc đảo Farafra để tới Siwa. Nhưng sau khi đoàn quân rời El- Khargeh, người ta không bao giờ gặp lại họ nữa.
“Khi họ đang ăn trưa, một cơn gió nổi lên từ phía nam, mạnh mẽ và chết người, mang theo một cột cát xoắn khổng lồ, đổ ập xuống che phủ kín đoàn quân và khiến họ hoàn toàn biến mất”, Herodotus viết. Cơn bão này có thể đã hình thành từ khamsin – loại gió Đông Nam bất ổn nóng và mạnh thổi từ sa mạc Sahara.
Nessim sẽ còn tiếp tục các cuộc thám hiểm Cambyses trong vòng 5 năm nữa.