Loài cây xương rồng yêu thích của dơi tại sa mạc Sonoran, Mexico, đang bị lợi ích cộng sinh làm cho “lầm đường lạc lối”. Từng được cho là gắn bó mật thiết với dơi ăn mật hoa ban đêm để thụ phấn và sinh sản, loài xương rồng này đã chuyển sang kết giao với những “kẻ thụ phấn” khác đáng tin cậy hơn.
Xương rồng hình trụ (Pachycereus pectin- aboriginum) là một trong số các loài xương rồng Mexico được thụ phấn bởi loài dơi ăn đêm. Loài xương rồng này cũng đã phát triển những bông hoa to, nhiều mật với mùi hương độc đáo để quyến rũ những con thú có cánh. Nhưng một nghiên cứu mới thực hiện trên sa mạc ở tây bắc Mexico, đã phát hiện ra rằng: Xương rồng hình trụ không còn phụ thuộc hoàn toàn vào những chú dơi chỉ ghé qua Mexico trong những chuyến di cư tới Nam mỹ và ngược lại.
“Có vẻ như những chuyến viếng thăm của dơi không đều đặn và dễ đoán trước, vì vậy mà xương rồng Mexico buộc phải mở rộng bông hoa để đón chào “các vụ khách ban ngày” nhằm duy trì nhu cầu sinh sản”, Carlos Martinez Del Rio tại Đại học Wyoming phát biểu. Các nhà khoa học đã phát hiện thấy xương rồng hình trụ còn giao du với chim và côn trùng vào ban ngày, trừ dơi vào ban đêm. Trong số những vị khách thường xuyên bay tới vào ban ngày là loài chim gõ kiến Gila.
Phát hiện này cho thấy xương rồng đã tự điều chỉnh bản thân để thích nghi với hoàn cảnh xung quanh. “Loài dơi ăn đêm phụ thuộc vào xương rồng hình trụ để sinh sống. Nếu muốn duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa dơi và xương rồng, các nhà khoa học cần phải xây dựng một bức tranh rõ ràng về việc hai loài đã tương tác với nhau như thế nào qua các giai đoạn và có những biện pháp tác động thích hợp”, Del Rio nhận định.